Inhoudsopgave
- Het e-teken
- Toegestane afwijkingen
- Steekproeven en controles
- De juiste weegschaal voor het e-teken
- Software om bij het e-teken te helpen
- Wetten en richtlijnen
Het e-teken
De steekproefsgewijze controle van het gewicht van voorverpakte goederen (bijvoorbeeld eten en drinken) valt onder de ISO/IEC 17020 norm, en vereist daarom een geijkte weegschaal.
Als voorverpakker ben je wettelijk verplicht om op je verpakkingen de nominale hoeveelheid (het gewicht of het volume) aan te geven. Je kunt er dan voor kiezen om af te vullen volgens het systeem met e-teken, of niet. We beschrijven de twee mogelijkheden hieronder aan de hand van een voorbeeld: een fles appelsap van een halve liter.
Verpakkingen zonder e-teken
Als je niet volgens het systeem van het e-teken vult, moet iedere verpakking die je vult minimaal het gewicht of de inhoud hebben die erop staat. Staat er op je fles appelsap “Inhoud: 0,5 liter”, dan moet er in iedere verpakking dus minimaal 0,5 liter zitten. Meer is toegestaan, maar minder niet. In de praktijk houdt dit in dat je een marge naar boven aan zal moeten houden om er zeker van te zijn dat er in geen enkele verpakking te weinig zit. Je stelt je vulmachine dus niet op 500, maar op 502 milliliter in. Wanneer je machine dan wat minder nauwkeurig vult, zit er nog steeds 500 milliliter appelsap in je verpakking. In veel van je verpakkingen zal dus iets meer zitten dan een halve liter.
Verpakkingen met e-teken
Als je volgens het systeem met e-teken vult, moet er in iedere verpakking die je met appelsap vult gemiddeld 500 milliliter zitten. Je hebt dus een marge naar boven en naar beneden (van 3% in dit geval). In sommige flessen appelsap mag dus minder dan 500 milliliter zitten – zolang je je aan de regels houdt, natuurlijk. Meer informatie over die regels vind je onder het kopje toegestane afwijkingen
Voordelen van het e-teken
Vullen volgens het systeem met e-teken brengt enkele voordelen met zich mee ten opzichte van vullen zonder e-teken:
- Minder verspilling: er zit gemiddeld minder in je verpakkingen dan wanneer je niet volgens het systeem met e-teken vult;
- Kostenbesparing: 2 milliliter extra in een verpakking van een halve liter, dat lijkt niet zoveel. Maar hoe meer je verkoopt, hoe meer je “weggeeft”. Bij grote productiecapaciteiten kan dat om tientallen of honderden liters gaan.
Toegestane afwijkingen
Als je het e-teken op je verpakkingen wilt zetten, moet je rekening houden met de wettelijk toegestane afwijkingen
- In je verpakkingen mag gemiddeld niet minder zitten dan de nominale hoeveelheid/volume
- In slechts een kleine hoeveelheid verpakkingen mag minder zitten dan de nominale hoeveelheid minus de afwijking (zie onderstaande tabel)
- In geen enkele voorverpakking mag minder zitten dan de nominale hoeveelheid minus tweemaal de afwijking (zie onderstaande tabel).
| Nominale inhoud (g of ml) | Maximaal toelaatbare afwijkingen naar beneden (in % van inhoud) | Maximaal toelaatbare afwijkingen naar beneden (in gram of milliliter) |
| Van 5 tot 50 | 9 | – |
| Van 50 tot 100 | – | 4,5 |
| Van 100 tot 200 | 4,5 | – |
| Van 200 tot 300 | – | 9 |
| Van 300 tot 500 | 3 | – |
Steekproeven en controles
Wil je volgens het systeem met e-teken vullen, dan zul je periodieke steekproeven uit moeten voeren om na te gaan of je nog wel conform bovenstaande regels vult. Voor die steekproeven heb je dan een geijkte weegschaal nodig. In dit artikel kun je meer lezen over ijking.
Ook zullen de Metrologische Dienst van het FOD Economie (in België) of de Nederlandse Voedsel-en Warenautoriteit (NVWA) periodiek langskomen. Zij controleren in een steekproef het echte gewicht/volume van je voorverpakkingen, en het gemiddelde gewicht/volume van de verpakkingen.
De juiste weegschaal voor het e-teken
Als je wilt wegen volgens het systeem met e-teken, heb je een geijkte weegschaal nodig. Ook zul je erop moeten letten dat je een weegschaal met de juiste precisie gebruikt. Je dient immers precies genoeg te kunnen wegen om je steekproeven goed uit te voeren. Hoe precies je weegschaal dient te zijn, hangt af van de inhoud of het volume van je verpakking:
| Inhoud / Volume verpakking | Precisie weegschaal |
| > 10 g/ml | 0,1 g |
| 10 – 50 g/ml | 0,2 g |
| 50 – 150 g/ml | 0,5 g |
| 150 – 500 g/ml | 1,0 g |
| 500 g/ml – 2,5 kg/l | 2,0 g |
| 2,5 – 10 kg/l | 5,0 g |
| 10 kg – 15 kg/l | 10 g |
| 15 kg – 25 kg/l | 20 g |
| 25 kg – 100 kg/l | 50 g |
Software om bij het e-teken te helpen
Er is software op de markt die je helpt bij je periodieke steekproeven en de registratie daarvan. Door deze software in combinatie met je weegschaal te gebruiken, kun je gemakkelijker zicht houden op het gemiddelde gewicht/volume van je verpakkingen. Ook kun je bijvoorbeeld de resultaten printen of digitaal bewaren.
Een mooi voorbeeld van dit soort software is Combics® SPC van het merk Minebea-Intec. Deze oplossing kan aangepast worden aan jouw specifieke behoeften. Meer weten? Neem contact met ons op.
Wetten en richtlijnen
Het e-teken staat op verpakkingen die zijn gevuld conform de Europese Richtlijn 1976/211/EEG.
In België is deze richtlijn overgenomen in het Koninklijk besluit van 28 december 1979 betreffende het voorverpakken naar gewicht of naar volume van bepaalde producten in voorverpakkingen.
In Nederland is deze richtlijn opgenomen in het Warenwetbesluit hoeveelheden voorverpakkingen van 1 januari 2015, ook wel de Hoeveelheidsaanduidingenbesluit of Warenwet genoemd.
Meer weten?
